W ramach projektu „Strażnicy dostępności”, zespół projektowy Warmińsko-Mazurskiego Sejmiku Osób Niepełnosprawnych podjął się zbadania dostępności trwającego procesu konsultacji projektu Strategii Rozwoju Miasta – Olsztyn 2030+.
Na przełomie 2021 i 2022 toczyły się prace nad Strategią Rozwoju Miasta – Olsztyn 2030+. Jest to najważniejszy dokument strategiczny, wyznaczający kierunki działań w poszczególnych obszarach funkcjonowania wspólnoty samorządowej. Określa wizję Olsztyna, w jakim mieszkańcy chcą żyć w kolejnych latach, a także najważniejsze cele i kierunki rozwoju miasta. Harmonogram opracowania projektu Strategii zakładał dwa etapy konsultacji społecznych. W tak ważnym dla miasta dokumencie nie mogło zabraknąć głosu osób z niepełnosprawnościami.
Czy jednak miały one pełną swobodę w jego wyrażaniu? Czy nie były dyskryminowane w zakresie zgłaszania swoich pomysłów i uwag do powstającego dokumentu? Czy konsultacje prowadzone były w formie dostępnej dla wszystkich osób ze szczególnymi potrzebami? Czy osoba głucha mogła zgłosić uwagi poprzez tłumacza języka migowego, którego zapewnia urząd? Czy osoba poruszająca się na wózku mogła się dostać na spotkanie konsultacyjne? Czy osoba niewidoma mogła zapoznać się z opracowanymi materiałami? Czy strona konsultacji spełniała wymogi WCAG? Pytania można mnożyć. Badanie miało za zadanie sprawdzić dostępność procesu konsultacji projektu Strategii i – jeśli zajdzie taka potrzeba – poprzez interwencję wpłynąć na II etap konsultacji.
Kolejne etapy badania dostępności procesu konsultacji projektu Strategii Rozwoju Miasta – Olsztyn 2030+ wykazały pewne problemy, ogólnie jednak należy go ocenić pozytywnie. Organizatorzy konsultacji zapewnili możliwość udziału osobom z różnymi rodzajami niepełnosprawności, czego potwierdzeniem może być także fakt, że do Warmińsko-Mazurskiego Sejmiku Osób Niepełnosprawnych nie trafiły skargi na dostępność w tym obszarze.
Niewątpliwie jednak, wykryte podczas badania problemy (m.in. niepełna dostępność strony internetowej konsultacji, brak ogłoszeń o konsultacjach społecznych i materiałów w ich wyniku opracowanych w polskim języku migowym oraz tekście łatwym do czytania) mogły mieć wpływ na swobodę uczestnictwa osób z niepełnosprawnościami w procesie konsultacji projektu Strategii. Dlatego w ramach interwencji niezbędne było poinformowanie przedstawicieli Urzędu Miasta Olsztyna o stwierdzonych błędach, poprzez przesłanie pisma zawierającego najważniejsze informacje o nieprawidłowościach, zwłaszcza w zakresie zgodności z ustawą z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych.